Kiedy podcinać jabłonie żeby zapewnić im zdrowy wzrost?

Podcinanie jabłoni to kluczowy zabieg wpływający na zdrowy wzrost, kształtowanie korony oraz obfite owocowanie drzew. Najlepszy termin cięcia to wczesna wiosna, gdy drzewa są jeszcze w stanie spoczynku i nie rozpoczął się intensywny wzrost pędów, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń i pozwala jabłoni lepiej znieść zabieg[1]. Optymalnie cięcia prowadzi się dwa razy w roku: na przełomie zimy i wczesnej wiosny oraz latem[2].

Kiedy najlepiej przycinać jabłonie?

Najważniejszym okresem do przeprowadzania przycinania jabłoni jest koniec zimy, czyli druga połowa lutego do marca, kiedy spodziewać się można stabilizacji temperatur powyżej -20°C i braku intensywnych mrozów[3][7]. Warto poczekać, aż gleba osiągnie temperaturę około 8°C, co zapewnia bezpieczne rozpoczęcie sezonu wegetacyjnego[3].

Drugim ważnym momentem jest letnie cięcie, wykonywane od początku lipca do połowy sierpnia, czyli około 4 tygodnie przed planowanym zbiorem owoców[2][3][5]. Zabieg ten służy przerzedzeniu korony i usunięciu silnych pędów pionowych, tak zwanych „wilków”[2][6].

W przypadku młodych, świeżo posadzonych jabłoni cięcie wykonuje się wyłącznie wczesną wiosną (marzec-kwiecień), nie przycina się ich późną jesienią ze względu na wrażliwość na przemarznięcia[4].

Jesienne cięcie, przeprowadzane od sierpnia do września, służy usunięciu nadmiaru pędów i przygotowaniu drzewa do zimy, jednak nie należy zabiegu wykonywać zbyt późno, by nie osłabić drzewa przed nadejściem mrozów[1][7].

Jakie są główne typy cięcia jabłoni i ich cel?

Cięcie formujące to podstawowy rodzaj cięcia, stosowany w pierwszych latach wzrostu drzewa. Pozwala nadać koronie właściwy kształt oraz zapewnić stabilny fundament pod przyszłe plonowanie[4]. Zaleca się zostawianie do 7 pędów ułożonych poziomo lub delikatnie skośnie i skrócenie ich o 1/3 do 1/4 długości[4]. Optymalna wysokość drzewka do pierwszej warstwy rozgałęzienia to ok. 80 cm od ziemi[4].

Zimowe cięcie (luty-marzec) pobudza drzewo do wypuszczania nowych pędów i liści oraz zachęca do lepszego owocowania. Młode jabłonie przycina się zdecydowanie później niż starsze, aby zminimalizować ryzyko przemarzania młodych pędów[3].

Letnie cięcie (lipiec-sierpień) ma na celu rozrzedzenie korony przez usunięcie najsilniej rosnących, pionowych pędów i pozostawienie tych słabszych, które przyczyniają się do odbudowy korony i owocowania w kolejnym sezonie[2].

Jesienne cięcie usuwa gałęzie potencjalnie narażone na choroby i poprawia przewiewność korony, jednak nie należy go łączyć z cięciem głównym, ponieważ zbyt późne cięcie osłabia odporność drzewa na niskie temperatury[1].

Wiosenne cięcie wskazane jest również wtedy, gdy pąki liściowe trudno rozróżnić zimą. Po starcie wegetacji i przed kwitnieniem rozpoznanie pąków jest łatwe, a cięcie wykonane wtedy ogranicza nadmierny wzrost drzewa w sezonie[3].

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa przy przycinaniu jabłoni

Podczas przycinania jabłoni należy bezwzględnie unikać przeprowadzania zabiegu w czasie mrozów poniżej -20°C[3]. Używać trzeba zawsze ostrych i zdezynfekowanych narzędzi, by ograniczyć rozprzestrzenianie chorób i zapewnić czyste rany po cięciu[1].

W przypadku młodych jabłoni wystarczy mniej intensywne cięcie, natomiast stare drzewa wymagają silniejszego skracania i prześwietlania korony[1].

Po każdym cięciu gleba powinna być ogrzana, a dni umiarkowanie ciepłe, by zminimalizować stres, na jaki narażone jest drzewo[6].

Jak często należy wykonywać cięcie jabłoni?

Większość doświadczonych sadowników przeprowadza cięcie dwukrotnie w roku – w okresie zimowym oraz letnim[2]. Dodatkowe drobne cięcia sanitarne, usuwanie uszkodzonych czy chorych gałęzi można wykonywać na bieżąco przez cały sezon poza okresem mrozów i suszy[1].

Taki harmonogram pozwala zachować zdrowy wzrost, kondycję drzewa oraz zapewnić coroczne plony owoców wysokiej jakości[1].

Wpływ odpowiedniego terminu cięcia na zdrowie i owocowanie jabłoni

Prawidłowo wybrany termin podcinania jabłoni optymalizuje przepływ soków, leczy rany i wzmacnia mechanizmy ochronne przed chorobami i szkodnikami[1]. Cięcie w okresie spoczynku zimowego lub wczesnej wiosny sprawia, że drzewo szybciej się regeneruje i wypuszcza nowe, zdrowe pędy[1].

Unikanie cięcia podczas mrozów i stosowanie narzędzi w dobrym stanie technicznym to klucz do zapewnienia jabłoniom zdrowego wzrostu przez cały sezon wegetacyjny[1][3].

Kiedy zachowane zostaną wszystkie powyższe zasady, jabłoń może prawidłowo się rozwijać, efektywnie kwitnąć i zapewnić obfite, dorodne plony przez wiele lat[1].

Źródła:

1. https://rolnet.pl/blog/jak-i-kiedy-przycinac-jablonie-praktyczne-wskazowki
2. https://www.dziendobryogrod.pl/jak-przyciac-jablonie
3. https://drzewkaowocowe24.pl/ciecie-jabloni-kiedy-i-jak-przycinac-jablonie/
4. https://fixero.com/porady/prace-w-ogrodzie/kiedy-i-jak-przycinac-drzewka-jabloni
5. https://www.krause-systems.pl/firma/strefa-wiedzy/szczegol/jak-i-kiedy-przycinac-drzewa-owocowe.html
6. https://drzewka-faworytka.pl/pl/blog/Kiedy-i-jak-przycinac-jablonie/31
7. https://www.lovethegarden.com/pl-pl/artykul/przycinanie-drzewek-owocowych